Sistem Patent | Tescilli markaya sahip olmanın en sistemli yolu...

‘‘Coğrafi İşaret;  Belirgin bir özelliği, unvanı ya da başka nitelikleri bakımından köken olarak yer aldığı bir yöre, alan, bölge ya da ulus ile özdeş haline gelmiş bir ürünü belirten isim ya da işaretlere denir. Coğrafi işaretler belgesi nedir? sorusuna yanıt verecek olursak; Belirli bir coğrafi bölge ya da alan ya da ülke ismi ile anılan ürünlerin koruma altına alınmasını sağlayan gerçek ya da tüzel şahıslara devlet nezdinde ürün üzerinde tek elden yürütme ve kullanma hakkı olan belgeye denir. ’’

Coğrafi işaretler tescil belgesi, coğrafi işaretlerin tescil edilmesi ile söz konusu işaretler ya da isimlerin yasal anlamda koruma kapsamına dahil edilmesini sağlayan belgedir yani coğrafi işaret belgesidir. Bir nevi bu işaretlerin tapusu görevi görmektedir. Bu belge tescil işleminin gerçekleştiğini gösterir. Tescil işlemi ile birlikte doğal olarak haklara da sahip olunur. Coğrafi işaretlerin tescil edilmesi ile elde edilen haklar, fikri ve sınai mülkiyet haklarından bir tanesidir. Farklı bir yapıya kavuşturan özelliği, ünü ya da diğer nitelikleri itibari ile köken bakımından yer aldığı yöre, bölge ya da devlet ile özdeşleşen bir ürünü belirten işaretlerdir.

Coğrafi işaretlerin, koruma kapsamına dahil edilmesi aşaması yani tescil işlemi ile belgeye sahip olunması, Enstitüsü nezdinde 555 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin alakalı olduğu şartlar doğrultusunda gerçekleşmektedir.

Coğrafi işaret belgesi alımı için İlgili evraklar ise şunlardır;

1. İşaret tescili adına müracaata bulunan kişinin kimlik bilgileri belirten müracaat dilekçesi
2. Tescil işleminde bulunulması istemi yapılan mahreç işareti veya menşe adı ve söz konusu işarete konu olan ürünün ismi
3. Ürünün tanımının yapılması; ürünün ve gereksinim duyulması halinde ham maddenin kimyasal, mikrobiyolojik, fiziksel ve benzeri olan niteliklerini açıklamasında bulunan teknik bilgiler ve belgeler
4. Söz konusu bölgenin veya alanın coğrafyası sınırları için ne olduğu tanımında bulunan ve belirleyen belgeler ve bilgiler
5. Denetleme şeklini detaylı şekilde açıklayan bilgiler
6. Tescil işlemi gerçekleşecek olan menşe adı ya da mahreç işaretinin uygulama şekli, işaretleme, markalama ya da etiketleme biçimlerini detaylı bir şekilde açıklamasında bulunan bilgiler
7. İşaretin tescil edilmesi adına gerçekleşecek müracaatın ücretinin yatırıldığına belirten dekont veya fatura

Coğrafi işaretlerin koruma kapsamına dahil edilmesi amacı ile Kanun Hükmünde Kararname birinci maddesi uyarınca bir ürünün coğrafi işarete konu olabilmesi ve tescil işleminin gerçekleşmesi ve adına alt bölümde yer alan maddelerin birine dahil olması gerekmektedir.  

İşaretlerin koruma altına alınması tescil edilmesi ile yani belgeye sahip olunması ile sağlanır. Mahreç ve menşe tanımına girmeyen isimler ve işaretler ile ürünlerin gerçek ismi olan isimler ve işaretler, ürünün asıl kaynağı bakımından toplumu yanılgıya düşürebilecek bitki çeşitleri, hayvan ırkları ya da benzer olan isimler ile kamu düzeni ve genel ahlaka ters düşen işaretler coğrafi işaret şeklinde tescil işleminde bulunamaza doğal olarak belge verilmez. İşaret tescili adına yapılacak müracaatta ürünün adı, coğrafi işaretin çeşidi ve coğrafi işaretin ismi ile ürünün tanımı, üretim yeri ve üretim şekli ile ürünü diğerlerinden farklı kılıcı nitelikleri sunulur. Müracaat koşulları sağlanmasının ardından müracaat incelenir, müracaatta herhangi bir eksiklik bulunmuyor ise ve ilgili şartları temin ediyorsa, müracaatlar Enstitü nezdinde resmi gazete ile ülke genelinde en çok rağbet gören 2 günlük gazete ve bir yerel gazetede yayınlanır ve işaretler siciline kaydı gerçekleşir; Lakin  bu geçici kayıttır. Resmi gazetenin yayın tarihi itibari ile 6 aylık sürede işarete herhangi bir itiraz gelmemesi durumunda, işaret yayın tarihi itibari ile kesinlik elde eder ve sicile kaydı gerçekleşir. Sonuç olarak tescil işlemi ile birlikte belgeye de sahip olunur.

Coğrafi İşaretler Belgesi Almanın Amacı

Genel özellikler ile birlikte üretiminde bulunulması, kaynaklık ettiği yer gibi bazı yerel özelliklerine ilişkin olarak belirli bir üne sahip olmuş ürünlerin koruma altına alınmasıdır. Örneğin; Höşmerim için Balıkesir ibaresinin kullanılması belirli bir kalitenin olduğunu akıllara getirmektedir. Ülkemizde yer alan doğal ürünlerin çeşitliliğini dikkate alacak olursak bu örnek adetlerinin binler ile telaffuz edileceğini göreceğiz. Ülkemizde yer alan her şehrin ya da her ilçe veya beldenin, belli bir ürünün imalatına kaynaklık etmesi ve bu ürün ile ün yapmış olduğu da bir gerçektir.