‘‘Patent, bir buluş yahut icat adına buluşu gerçekleştiren kişiye devlet organınca temin edilen bir sınai mülkiyet hakkına verilen isimdir. Yani bir ürüne sahip olma hakkı belgesidir. Elde edilen her çeşit icat veya buluş üzerinde hak sahipliğini ifade eden belgeye denir.’’
Ülkemizde patent müracaat sayılarında yaşanacak artışı sağlamak ve söz konusu buluş veya icatların koruma kalkanı vasıtası olan patent ile korunması maksadı ile patent teşvik sistemi oluşturulmuştur. Sistem içeriğinde hem ulusal hem de ülkeler arası patent müracaatlarında artışın sağlanması hedeflenmektedir. Ülkemizde patent teşvikleri 2 kuruluş tarafından yaşama geçirilmiştir. Bu kuruluşlar ise; TÜBİTAK ve KOSGEB kurumlarıdır. Patent teşvik ödemelerini de bu iki kuruluş tarafından gerçekleşmektedir.
TÜBİTAK Patent Teşvik Sistemi
Fikri ve sınai haklara ilişkin ülkesel olarak bilinçli duruma gelmeye katkı sağlamak ve sınai mülkiyet haklarının tescil işleminin gerçekleşmesi aşamasından görev üstlenenlere ekonomik anlamda destekte bulunulmasına yönelik bir teşvik sistemi hazırlamak adına, 2006 yılının ocak ayında hayata geçirilen teknik çalışmalar tamamlanarak patent teşvik sistemi hazırlanmışlardır. Bu teşvik sistemi çerçevesinde, Türk vatandaşları ile Türkiye’de faaliyette olan Türk yasalarını uygun olarak kurulmuş ve Türk tabiiyetinde olan kuruluşlar, söz konusu protokol taslağı kapsamında, TÜBİTAK nezdinde patent desteği adına müracaat gerçekleştirecekler ve bu müracaatlar patent teşvik ve destekleme temeller doğrultusunda TÜBİTAK’ça analiz edilerek teşvik desteği temin edilip edilmeyeceğine karar verilecektir.
TÜBİTAK; Bu sistemde teşvikler patent müracaatları sırasında tedarik edilecektir. (Patent harcamaları sırasında ve hemen ardından verilecektir) TÜBİTAK patent teşvik sisteminden T.C. vatandaşı olanlar, Türkiye sınırları içerisinde ve Türkiye’de faaliyette olan kuruluşlar, üniversiteler ile kamu kuruluşları yararlanabilmektedir. Bu destek sistemi doğrultusunda patent müracaatları sahiplerine temin edilecek olan desteği TÜBİTAK kendi bütçesinden temin edecektir. Söz konusu teşvik sistemi ile, faydalı model müracaatları kapsam dışında tutulmak üzere, incelemeli patent müracaatları, patent ortaklığı anlaşması uyarınca yapılan ülkeler arası patent müracaatları, Avrupa Patent Sözleşmesi uyarınca gerçekleşen bölgesel patent müracaatları ve üçlü patent müracaatları (Avrupa, Amerika ve Japonya Patent Ofisleri patent müracaatları) destek verilecektir.
TÜBİTAK Patent Teşvik Ödemeleri
Bu teşvikler genel anlamda 3 bölümde karşılanmaktadır. Bu bölümler şu şekildedir
- Bölümde: Ulusal patent müracaatları (geri ödemesiz şekilde)
- Bölümde: Ülkeler arası veya bölgesel patent müracaatları süreçleri (geri ödemesiz)
- Bölümde: Ülkeler arası veya bölgesel patent müracaatlarında araştırma raporu hazırlanmasından sonra gerçekleşecek aşama (geri ödemeli olarak)
Not: Yapılacak bir patent müracaatı, üst kısımda yer alan tüm süreçlerde temin edilen teşvik ödemelerinden de faydalanabilir.
TÜBİTAK Patent Teşvik Ödemeleri Kimler Faydalanabilir?
- T.C. vatandaşlarının tümü
- Türkiye’de yerleşik olarak faaliyette bulunan kuruluşlar, üniversiteler ile kamu kuruluşları yararlanabilmektedir.
KOSGEB Patent Teşvik Sistemi
KOSGEB patent teşvik sistemi doğrultusunda patent belgesi temin edilmesinin ardından çok daha sonrasında diğer ifade ile harcamalar gerçekleşmesinin ardından karşılamaktadır. Kısaca Patent belgesine sahip olunmasının ardından verilir.
Ülkenin finansal ve sosyal gereksinimlerinin tedarik edilmesinde, KOBİ’lerin payını ve etkinliğini artış sağlamak, rekabet ortamında yer alan güçlerini ve seviyelerini artırmak, endüstride entegrasyonu ekonomik gelişmelere uygun şekilde gerçekleştirmek.
KOSGEB Patent Teşvik Sistemine Kimler Müracaat Edebilir?
TÜBİTAK patent teşvik sisteminden yararlanabilecekler;
3. KOSGEB veri tabanına kayıt işlemini gerçekleştiren kuruluşlar bu teşviklerden faydalanabilirler.
Not: Patent belgesi temin etme koşulu bulunmaktadır.
Bu destek sistemi, sınai mülkiyet haklarına konu belge temin edilmesi adına gerçekleşen müracaat ve temin edilen ödemelerin tarihleri gözetilmeden, programın geçerlilik süresi (3 yıl) kapsamında temin edilen belgeler adına sunulur.
Müracaat İşlemi
Müracaatlar, KOSGEB Hizmet Merkezi Müdürlüklerine gerçekleşir.
Türk Patent Enstitüsü ya da WIPO üyesi ulusların resmi patent ofislerine gerçekleşen müracaatlar adına verilir.
Teşvik Ödemelerinin Kapsamı
Kuruluşların; Türk Patent Enstitüsü (TPE) veya muadili yurt dışı kurum/kuruluşlardan;
- İncelemeli patent belgesi,
- Faydalı model belgesi,
- Endüstriyel tasarım tescil işlemi belgesi,
- Entegre devre topografyaları tescil işlemi belgesi temine etmek adına müracaatta bulunulan kurum veya kuruluşlara yatırdığı masraflara ve patent vekili giderlerine bu teşvik ödemeleri kapsamında yer almaktadır.
